Twee oude beuken op begraafplaats kunnen niet meer blijven staan

ZWARTSLUIS - De twee oude en karakteristieke rode beuken op de begraafplaats moeten worden gekapt. De gemeente heeft hiervoor een kapvergunning aangevraagd. Het is de bedoeling dat de bomen in het voorjaar worden weggehaald. “We hebben de afgelopen jaren geprobeerd om de bomen zolang mogelijk te behouden”, vertelt groenregisseur Eline ten Kate. “Maar kap is nu onvermijdelijk geworden.”

De beuken op de begraafplaats zijn 160 jaar oud. In een bericht spreekt de gemeente van ‘waardevolle bomen’. Het tweetal is in de afgelopen decennia beeldbepalend geworden voor Zwartsluis. Het liefst had Ten Kate de bomen behouden. Maar onderzoek wees uit dat kappen onvermijdelijk was geworden. “De bomen hebben door een zwamaantasting een verhoogd risico op omwaaien. Dan komt een moment waarop het voor de veiligheid niet meer verantwoord is om de bomen te laten staan.”

Maar voor de beslissing daarover is de gemeente niet over één nacht ijs gegaan. “We hebben de bomen de afgelopen jaren extra goed in de gaten gehouden. Want we weten al langer dat de bomen een zwamaantasting hebben”, legt Ten Kate uit. Die zwam zorgt voor houtrot, waardoor de bomen van binnen hol zijn geworden. “Dat hebben we goed kunnen zien op de scans die wij hebben gemaakt van de binnenkant van de stam.”

In 2019 liet de gemeente een stabiliteitsonderzoek bij de bomen uitvoeren. Er was toen nog geen sprake van een verhoogd risico op omwaaien. Uit recente metingen werd duidelijk dat de restwand van de stam niet meer genoeg stevigheid kan bieden. “We hebben dat eerst nog proberen op te lossen door de bomen fors te snoeien en met een kroonverankering tussen de bomen. Daarmee hebben de bomen stevigheid aan elkaar gekregen.” 

Maar ondertussen werd de holte in de stam steeds groter. “Dat heeft er uiteindelijk voor gezorgd dat er te weinig restwand overbleef om de bomen te kunnen handhaven.”

En dus nam de gemeente begin dit jaar de beslissing om de twee karakteristieke beuken te kappen. “Een moeilijk besluit. Maar het risico op omwaaien of een breuk in de stam is nu te groot geworden. We willen schade aan graven voorkomen. En uiteindelijk staat de veiligheid van de bezoekers van de begraafplaats bij ons voorop.” 

De gemeente wil eind maart of begin april de boom kappen. “Daarvoor hebben we een kapvergunning aangevraagd”, aldus Ten Kate. Bij het kappen gaat de gemeente zorgvuldig te werk. “De bomen staan op een rustplaats. En daar houden we bij de werkzaamheden nadrukkelijk rekening mee. Dit betekent dat we met zorg en respect aan de slag gaan.” 

Met behulp van een hoogwerker wordt de boom als het ware ‘uitgekleed’. De takken van de boom worden versnipperd op het parkeerterrein buiten de begraafplaats. Ten Kate: “We proberen de overlast voor de bezoekers van de begraafplaats zoveel mogelijk te beperken. Op die manier nemen we met zorg afscheid van de beuken.”