De herindeling (1): Plomp noemt Zwartewaterland 'hoofdprijs'
(door Enrico Kolk)
In de lidmaatschapseditie van De Stadskoerier willen we u dit jaar mee terugnemen naar de periode van de herindeling. Die is nu twintig jaar geleden. In dit eerste deel een terugblik op het interview van deze krant met toenmalig aantredend burgemeester Tin Plomp.
Drs. W.J. Plomp werd de eerste burgemeester van de nieuwe gemeente Zwartewaterland per 1 januari 2001. In een interview met De Stadskoerier, voorafgaand, noemt hij de gemeente 'een hoofdprijs'.
'Een vrijwillige keuze' schrijft De Stadskoerier op woensdag 6 december 2000. "De CDA-er had ook in Staphorst kunnen blijven maar vond het na zeven jaar tijd voor een nieuwe uitdaging." En dat beaamt ook Plomp. "Staphorst vergeet ik niet, dat kan ik niet, maar met de sterke bevolking van Zwartewaterland, onze buren, heb ik wel affiniteit. Ook daar houdt men van aanpakken en dat spreekt me aan. Bovendien is de ligging aan het Zwarte Water perfect en hebben de drie kernen ook allemaal een eigen smoel en dat is uniek", noteert de krant van die datum uit de mond van Plomp.
Hij gaat alle drie kernen langs. "Genemuiden met sociale en economische bedrijvigheid, Hasselt met de prachtige monumenten en de waterrecreatie in Zwartsluis." Met Genemuiden blijkt hij, getuige het interview, ook nog een band te hebben. "In Genemuiden vinden ze het misschien wel leuk om te horen dat mijn vrouw van moederskant daar nog familie heeft. Van Harm Bennink, de postbode."
Plomp bleek geen onbekende in de tapijtstad. "Mijn eerste kennismaking met Genemuiden, 30 jaar geleden, zal ik ook nooit vergeten. Met de boot op weg van Utrecht meerden we af in Genemuiden en toen heb ik met Klaas Bennink een hele nacht zitten peuren. En als stadsjongen vond ik dat gedoe met die pieren toch goor. Maar we vingen wel 60 palingen. Misschien heb ik me toen wel schuldig gemaakt aan stroperij, maar dat zal inmiddels wel verjaard zijn."
De toen nog burgemeester van Staphorst liet zijn ochtendmeditatie er nooit bij inschieten, vertelde hij destijds aan de krant. "Daar voel ik me heerlijk bij. Als mens probeer ik een goed christen te zijn. In deze tijd is het al moeilijk genoeg contacten met Boven te onderhouden. ik probeer me te bezinnen op de band met deze wereld en op de mensen om ons heen maar ik zie deze wereld, die we te leen hebben van onze kinderen, wel als een doorgangshuis." Zijn niet-afgemaakte theologiestudie kwam in het interview ook aan de orde. "Ik ben wars van nieuwlichterij. Bij de zondagse prediking vind ik vertroosting, de paraklese, altijd het belangrijkst."
Plomp nam een eerdere ervaring van herindeling mee bij zijn aantreden in Zwartewaterland. Hij deed in de Zeeuwse gemeente Valkenisse ervaring op met het samenvoegen van Wiggekerke, Zoutelande en Koudekerke tot één gemeente, die overigens al in 1997 weer werd samengevoegd met andere gemeenten. "Een echt Valkenisse-gevoel is er nooit gekomen", realiseerde Plomp zich toen. Ook voor Zwartewaterland was hij wat dat betreft realistisch.
Een voorspelling uit het interview is zeker waar geworden. "Plomp staat erom bekend dat hij zonodig op de bres gaat voor zijn gemeente", schreef de redacteur van dienst. Plomp, verdienstelijk organist: "Ik prefereer de weg van de diplomatie, maar lukt dat niet dan moet je soms andere registers opentrekken. En dan gaat de gemeente altijd voor mijn eigen populariteit."
Die houding leverde hem weinig winst op. Al snel na zijn aantreden raakte de relatie tussen de burgemeester en de bevolking van Genemuiden verstoord. Na een toespraak tijdens Dodenherdenking werd er aangifte tegen hem gedaan omdat de burgemeester de bevolking van Genemuiden ervan zou hebben beticht dat zij collaboreerden en alleen tegen forse vergoedingen Joden wilden onderbrengen.
De aanklacht tegen hem werd geseponeerd. "In ingezonden brieven in diverse landelijke en regionale kranten werd vanuit Genemuiden gesuggereerd dat vriendjespolitiek hieraan ten grondslag lag en dat de hoge heren elkaar toch beschermen. Ik werd de burgemeester die zich er weer mooi tussenuit had weten te draaien", zei hij daarover later in een interview.
Plomp was ervan overtuigd dat instanties faalden. "Ze hebben een burgemeester overgelaten aan de waan van een paar idioten. Ik ben daar nog steeds buitengewoon verontwaardigd over. Het heeft een ongewenste, reeds escalerende situatie verder verslechterd."