Albert Coster blikt, een jaar na dato, terug op wethouderschap en aftreden en sluit eventueel nieuw wethouderschap niet uit
(door Enrico Kolk)
ZWARTEWATERLAND - Het is bijna een jaar geleden: het aftreden van Albert Coster als wethouder van Zwartewaterland. In dit interview blikt hij voor het eerst terug. “Ik ben door een diep dal gegaan.”
Als je wethouder-af bent, dan moet je eerst ontwennen. Dat kreeg Coster te horen en dat bleek ook het geval. “Je zit opeens zonder werk. Je bent altijd druk, ook vaak ‘s avonds en in het weekend. En opeens ben je geen wethouder meer. Ik zag het ook niet aankomen, de coalitiebreuk was voor mij een donderslag bij heldere hemel.”
Het bracht hem in een diep dal. “Ik vond het zeer zwaar om beschuldigd te worden zonder reden”, kijkt hij terug. Er zaten in de week van de breuk twee opvallende onderwerpen in de collegevergadering, de Molenwaard en de Knarrenhof. Het eerste onderwerp leidde uiteindelijk tot zijn val.
Molenwaard/Knarrenhof
Er was een eigenarenparticipatie gedaan, vertelt Coster. Aan de eigenaren van woningen was gevraagd hoe zij de toekomst van de Molenwaard voor zich zagen. “En ondanks dat de gemeente dacht dat de bewoners verdeeld zouden zijn, was er een vrijwel unanieme uitkomst”, zegt Coster. “De mensen kozen voor de dubbelbestemming van wonen en recreatie.”
Coster wilde alle varianten voor de toekomst van het recreatiepark onderzoeken. “Maar variant 1 - waarbij de Molenwaard een recreatiepark bleef - mocht ik niet onderzoeken van CU en SGP, de coalitiefracties.”
Dat was de variant die de beide partijen kozen, zegt Coster. “Ze wilden dat het variant 1 werd, want hun visie was dat het een recreatiepark bleef. Ik mocht dat niet onderzoeken op vitaliteits- en toekomstperspectief.”
Coster wilde daar niet voor kiezen. “Ik kon niet zeggen dat variant 1 zorgvuldig onderzocht was, want ik moest dat dan ook verdedigen in de raad. Als ik gedwongen word om een keus te maken die niet goed onderzocht is, ben ik er politiek verantwoordelijk voor.”
Ook de Knarrenhof was ‘een dingetje’. “In 2016/2017 was er planschets gemaakt, door het college dat er zat voor mijn aantreden. Daarop stond het Tijlswegje aangeduid als voetpad.”
In 2019 kwam het plan in de portefeuille van Coster, ruimtelijke ordening. “Dat werd in de zomer overgedragen. En redelijk rap daarna begon het rumoer over de bosrand.” Er kwamen gesprekken op gang waardoor er gekeken werd naar mogelijkheden om het terrein anders in te richten. “De inrit ging toen naar het Tijlswegje, waardoor het onlogisch zou zijn dat dat een voetpad werd.”
Het plan voor een voetpad werd er dan ook uitgehaald. “En toen zei Knol: ‘ik word van de sokken gereden, het is een drukke weg’. Dat was niet mijn idee, dus ik ben dat gaan verifiëren bij de verkeersdeskundige. Daar bleek dat het voetpad niet noodzakelijk was.”
Soms zie ik de volgende dag m’n naam weer in de krant staan en dan denk ik ‘pfff’
Breuk
In dezelfde week van de vergadering met die beide onderwerpen, kwam op donderdag de breuk. “En vrijdags gaf Knol in de media aan mij niet te verwachten op de collegevergadering van die dinsdag. De maandag voor collegevergadering heeft hij een mail verstuurd, dat het voetpad terugkwam. Misschien met gedachte dat ik er dinsdags niet zou zijn, en het voetpad er toch weer in kon.”
Coster ging dinsdags echter wél. “Dat was zeker geen gezellige collegevergadering”, blikt hij terug. “De vergadering was koel. En ik heb in die collegevergadering ook gezegd dat ik die mail bijzonder vond.”
Die dinsdag was hij nog volledig wethouder, al hadden zijn collega’s, Knol en Slingerland, het vertrouwen in hem al opgezegd. “Dat is wel spannend om zo’n vergadering in te gaan”, vertelt Coster. “Terwijl je eigenlijk al weet dat dit je laatste week is.”
En dat bleek. Op 6 februari, donderdag eind van de middag, diende hij zijn ontslag in als wethouder. “Tegen beeldvorming kon ik niet vechten.” Er komt een einde aan de baan die Coster omschrijft als ‘dankbaar’.
“Het kostte, maar het gaf ook veel energie”, vertelt hij. “In dienst van de inwoners je werk te doen, dat vond ik leuk om te doen. Ik ben blij dat ik wethouder geweest ben, al was het vrij kort.”
Hoogtepunt van die periode noemt Coster het verkeerscirculatieplan in Hasselt. Dat werd uiteindelijk afgevoerd van de raadsagenda, wethouder Harrie Rietman nam het plan over.
“We hadden de inwoners erbij betrokken, vonden wij”, merkt Coster op. “In de participatie kwam naar voren dat de inwoners een paal onder de brug wilden en tweerichtingsverkeer in de Hoogstraat.”
Er zou, vertelt hij, een onderzoek komen naar wat er gebeurt in de binnenstad met het verkeer in de Hoogstraat als het paaltje er kwam. “En met een paaltje dwing je het opstoppende verkeer zoals botentrailers om over de parallelweg te gaan. Ze hoeven dan ook niet meer langs dat krappe weggetje bij de Veerpoort.”
Coster vindt het zonde dat de huidige coalitie ‘eigenlijk alles heeft teruggedraaid’. “Ik wist dat de ChristenUnie tegen het paaltje en voor eenrichtingsverkeer was. Nu hebben ze een nieuwe partner gevonden en gedacht ‘We draaien het terug’.”
De oud-wethouder volgt de lokale politiek nog steeds, al staat hij nu aan de zijlijn. “Soms zie ik de volgende dag m’n naam weer in de krant staan en dan denk ik ‘pfff’. Zij kunnen zich nog verdedigen, ik niet meer.”
Afdeling verkeer
Dat gebeurde nog niet zolang geleden, toen wethouder Maarten Slingerland vertelde dat de afdeling verkeer ‘een chaos' was. "Zo had ik die afdeling ook overgenomen van de vorige wethouders van ChristenUnie en SGP”, legt Coster uit.
Het duurde even voordat hij ontdekte wat precies het mankement was: de afdeling had geen budget. "In een gesprek met de afdeling verkeer kwam ik erachter dat ze helemaal geen geld hadden. Toen ik doorvroeg, bleek het Gemeentelijk Verkeers- en Vervoersplan (GVVP) uit 2008 heel erg verouderd te zijn.”
Dat dook op toen bewoners bij hem op gesprek kwamen om te klagen over het industrieterrein in Hasselt. Er was in 2016 een besluit genomen dat een gedeelte van dat terrein een 30 km/uur-zone zou worden. Dat besluit was nooit uitgevoerd.
"Er was geen geld voor”, verduidelijkt Coster. "En dat gebeurde vaker in 2019. In de begroting leek er wel een potje met geld te zijn, maar dat bleek voor subsidies en verkeerseducatiedoeleinden te zijn.”
Terwijl er normaal een budget en uitvoeringsplan aan een afdeling wordt gehangen. "Ik heb toen uitgezocht hoe dat zat en kwam erachter dat het GVVP uit 2008 stamde. Het uitvoeringsplan uit 2011 was geactualiseerd voor 2012 tot 2015, daarna niet meer. Als verkeer wat uit wilde voeren, moesten ze maar aankloppen bij de afdeling beheer, zodat werk met werk gecombineerd kon worden.”
En dat verklaart ook het ad-hoc werken, waar Slingerland over vertelde. "Ze pakten op wat binnenkwam.” Coster wilde daarom het GVVP zo snel mogelijk actualiseren, maar dat kon niet meer in het najaar van 2019. De begroting was immers al vastgesteld. "Het kon pas in begroting over 2021 komen. En dat is inmiddels gebeurd, eind dit jaar wordt het plan geactualiseerd en opgeleverd. Dan heeft die afdeling weer een stip op de horizon.” Coster spreekt wel zijn respect uit voor de ambtenaren. "Het is een kleine afdeling en enorm druk door dat ad-hoc werken. Ik denk dat ze wel overbelast waren.”
Hoogtepunt in zijn termijn als wethouder vindt Coster ook Tag-West. “Daar was sprake van een behoorlijke problematiek ook in de afhandeling van de woonwijk. Het bleef pappen en nathouden. Toen hebben we er een advocaat op gezet en die heeft gezegd: ‘Dit zijn de regels, hieraan moet het voldoen en dat op die termijn'. We wilden het nu goed afhandelen.”
Veel energie stak Coster als wethouder in de energietransitie. “Het plan was al gereed, het energie-onderzoek was gedaan. Alleen de zoekgebieden waren er nog niet. Dat is nu aan de opvolger."
Al met al genoot Coster van zijn werk als wethouder. “Ik heb er een boel van opgestoken”, legt hij uit. “Ik wilde het ambtelijk anders doen, maar dat was lastig. Mijn collega's namen in mijn optiek alles voor waar aan. Ik kreeg voor de voeten geworpen dat ze niet snapten dat ik alle stukken zo grondig doorlas”, vertelt hij. “Dat was volgens Knol niet iets wat een wethouder deed.”
Coster merkte dat zijn collega's vonden dat het leek alsof hij geen vertrouwen in hen had. “En dat ik ook nog moeilijke vragen ging stellen aan een onderzoeksbureau was helemaal wel raar. Ik zeg altijd maar zo: ‘Vertrouwen is goed, controle is beter'. Liever vijf plannen goed doen dan tien afraffelen.”
Opnieuw wethouder?
In een interview dat hij gaf toen hij net wethouder was, zei Coster een terugkeerregeling te hebben bij VodafoneZiggo, zijn vorige werkgever. Dat is er niet van gekomen. "Tijdens mijn wethouderschap is er een reorganisatie uitgevoerd en daarmee is de afdeling waar ik werkte naar het buitenland verhuisd”, licht hij toe. "Het was een mooie regeling, maar het is helaas niet meer doorgegaan.”
Een nieuw wethouderschap in de toekomst, dat zit er wat hem betreft misschien nog wel in. "Je kunt niet in de toekomst kijken, dus er valt niks uit te sluiten. Je weet nooit hoe het gaat.”
Nieuw werk vinden, blijkt nog steeds lastig. Zeker omdat, niet lang na zijn aftreden, de coronacrisis uitbrak. Maar het is niet de enige oorzaak. "In het bedrijfsleven is een wethouderschap echt een gat in je cv.”
