In de Grote kerk in Genemuiden zouden oefenavonden gehouden worden.
In de Grote kerk in Genemuiden zouden oefenavonden gehouden worden. Foto: Erik Eenkhoorn

Grootse plannen voor het bovenstemzingen in 2020 konden
niet doorgaan: 'Zingen in de kerk missen is verschrikkelijk'

(door Enrico Kolk)

GENEMUIDEN – Raadsleden haalden in de vergadering van afgelopen donderdag over de cultuurnota meerdere keren de Genemuider bovenstem aan. Jan Koster, voorzitter van de stichting tot behoud van de Genemuider bovenstem, mist het zingen.

“Het zingen in de kerk missen is verschrikkelijk”, zegt hij. “De kerkgangers missen wel het fysiek aanwezig zijn, maar vooral de zang. Maar je kunt niet anders en daar moet je je dan maar bij neerleggen.”

Het was de bedoeling om vorig jaar te starten met een nieuwe opzet voor het beoefenen van de bovenstem: de ‘Vrienden van de bovenstem’. Dat betreft vier keer per jaar een kort oefenmoment in de Grote kerk van Genemuiden op zaterdagavond van 19.00 uur tot 19.45 uur.

“Per e-mail kregen de 'Vrienden' de desbetreffende twee psalmen alvast door”, legt Koster uit. “We zouden dan alle psalmen met bovenstem gaan oefenen, ook de minder bekende.”

Cor Ploeg heeft in 2019 voor de stichting bij alle psalmen met bovenstem een vierstemmige zetting geschreven. “We kregen heel veel vragen voor vierstemmige harmonisatie voor de bovenstem”, vertelt Koster. “En je kunt wel iets op papier zetten, maar hoe krijg je het dan in de praktijk?”

In de morgendienst zingen de mensen niet zo hoog

Ook daar was een oplossing voor gevonden. Op de repetitieavonden van de Genemuider mannenkoren Stereo en Harpe Davids en Vrienden van de bovenstem zou worden doorgenomen hoe het klinkt.

“Je moet het doen in verschillende toonsoorten, hoog en laag. We hebben daar sterk op aangedrongen en dat is dus ook gebeurd”, vertelt Koster.

En dat heeft weer alles te maken met de zang in de kerk. “In de morgendienst zingen de mensen niet zo hoog”, lacht hij. “Dan kun je beter een lagere zetting hebben.”

De stichting is in gesprek met het kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland over het plaatsen van digitaal materiaal op hun website. “En er zijn gesprekken over het plaatsen van QR-borden met informatie over de bovenstem in Genemuiden”, vertelt Koster. “Daarover zijn we ook in overleg met de gemeente. Die borden zouden misschien bij de Grote kerk kunnen hangen.”

Vanuit de gemeente bestond er ook belangstelling om een workshop bovenstem te verzorgen op de basisscholen. Het was de bedoeling dat Harm Hoeve lessen zou geven. “Met de intentie om de bovenstem aan te leren op scholen die er belangstelling voor hadden”, zegt Koster. “Want er zijn leerkrachten die niet uit Genemuiden komen, dus mensen zonder die muzikale binding. Maar dat idee hebben we moeten laten varen. Het blijkt in de praktijk niet te werken.”

Niet dat de bovenstem niet gezongen wordt op de scholen in Genemuiden. “Op de Eben-Haëzer- en Rehobothschool gebeurt het wel op eigen initiatief.” In september 2020 lagen er dan ook plannen klaar in een vergevorderd stadium om een cd uit te brengen met bovenstempsalmen die gezongen zouden worden door de leerlingen van die basisscholen.

“Die zou dan opgenomen worden in de kerk van de Gereformeerde Gemeente. Een prachtig plan, maar het is vanwege corona niet doorgegaan”, merkt Koster op. “Ik hoop dat het alsnog gaat gebeuren, maar wanneer weet ik niet.”

Dezelfde annulering geldt voor de oranjezangavond in de Grote kerk in Genemuiden. “We hadden aan alle basisscholen in Genemuiden, Mastenbroek en Kamperzeedijk gevraagd om enkele vaderlandse liederen in te studeren.” Die avond, gepland voor 14 april 2020, zou in het teken staan van 75 jaar bevrijding. “Onze intentie was om dit jaarlijks te gaan doen.”

Het mocht niet zo zijn. Wanneer er wel wat mogelijk is, dat is nog onbekend. Voor 2021 is de vernieuwing van de website (www.bovenstemgenemuiden.nl) wel een absoluut speerpunt.

Koster hoopt dat niet alleen hij, maar ook anderen snel kunnen genieten van de bovenstem. “Het zingen van de bovenstem is voor iedereen.”