Het tuinpad van mijn vader (4):
Buitenkwartier krult zevenhonderd meter door Zwartsluis
Erik Driessen beschrijft in de rubriek Het tuinpad van mijn vader (uit Het Dorp van Wim Sonneveld) wonderschone en spuuglelijke plekken in Zwartewaterland. Hij struint door Genemuiden, Hasselt en Zwartsluis op zoek naar jeugdherinneringen en bijzondere geschiedenissen.
Voor dat afzichtelijke dubbele fietsenrek bij het voormalige busstation staat woensdagochtend een groepje examenleerlingen van het Agnieten College. Een meisje rookt opzichtig een sigaret.
Even overweeg ik mijn autoraampje naar beneden te laten glijden om haar vaderlijk te wijzen op de risico´s van nicotine. Ik bedenk me dat het misschien het enige legale pleziertje van het meisje is en rij langzaam verder. Aan de rechterkant zie ik een auto met Duits kenteken staan. De eigenaar heeft vast een cruciaal beroep.
Dat onooglijke fietsenrek is de slechtst denkbare entree van het Buitenkwartier. Het is misschien wel mijn favoriete straat in Zwartewaterland. Zevenhonderd meter lang krult de weg prachtig van de provinciale weg naar de Arembergersluis. Bij elke passage kijk ik of ik Belt-Schutsloot in de verte zie liggen en zie ik in gedachten een gracht vol schaatsers voor me.
Vlak voor de sluis zat ooit een kleine kringloopwinkel. Daar tikte ik als leerling van de christelijke Mavo Ain’t too Proud to Beg van de Rolling Stones op de kop. Een flinke bocht verderop zat in diezelfde tijd een zaak met speelautomaten. Het duurde niet lang voordat de Mavo-directie die onder schooltijd uitriep tot verboden gebied voor leerlingen.
Onbedoeld wakkert die herinnering ergernis bij me los. Nog steeds stoort het me dat aan het begin van het Buitenkwartier het zicht op het oude schoolgebouw is uitgewist. Gelukkig bleef andere schoonheid wel bewaard. In het Buitenkwartier kijk ik graag omhoog.
Gevels met schitterende details vol historie nemen je bedoeld of onbedoeld mee naar lang vervlogen tijden. Toen de tram van Zwolle naar Blokzijl door de smalle straat trok. En automobilisten wanhopig wachtten op een doortocht. Een hooiwagentje in het Buitenkwartier leverde al snel een verkeerschaos op.
Onvoorstelbaar dat het provinciale verkeer ooit door deze straat trok. Dan valt de hinder bij de brug over het Meppelerdiep eigenlijk dik mee.
Onderweg in het Buitenkwartier stuit ik op de informatieteksten over de voormalige Joodse school. Dat gebouw is in 1976 volgens goed Zwartewaterlands gebruik afgebroken, maar de gevel werd later in ere hersteld. Ik lees dat Joseph Hammelburg de laatste leraar was. Aan zijn leven komt in 1943 een einde in het Duitse concentratiekamp Sobibor.
Iedereen die de lockdown inclusief de vermaledijde avondklok met de Tweede Wereldoorlog vergelijkt, maakt zich volstrekt belachelijk, bedenk ik mij.