'Stop vervolging in Ruinerwold-zaak'
RUINERWOLD/ZWARTSLUIS - De officieren van justitie in de zaak-Ruinerwold hebben de rechtbank Noord-Nederland gevraagd om het Openbaar Ministerie (OM) niet-ontvankelijk te verklaren in de vervolging van de 68-jarige Gerrit Jan van D., die eerder met zijn gezin in Zwartsluis woonde. Ook zou de man per direct vrijgelaten moeten worden.
Van D. zit momenteel nog vast. “Voortzetting van de vervolging zou een schending betekenen van artikel 6 van de Europese Verklaring van de Rechten van de Mens, van het recht op een eerlijk proces”, aldus het Openbaar Ministerie. Van D. kreeg in 2016 een beroerte. Als gevolg daarvan is hij halfzijdig verlamd geraakt. Ook is zijn gezichtsvermogen aangetast en lijdt hij aan globale afasie, waarbij zowel het taalbegrip als de taalproductie erg slecht is, aldus deskundigen.
Volgens het OM is de verdachte niet in staat te spreken. “Ook het begrip van zowel geschreven als gesproken taal blijkt ernstig verstoord. Verdachte kan enkele letters of woorden natypen, maar komt niet tot het zelf schrijven of typen van woorden.”
Tijdens onderzoek zijn verschillende hulpmiddelen ingezet om tot een verbetering van communicatie te komen, zoals een spraakcomputer, verschillende apps voor afasiepatienten, pictogrammen en aanwijskaarten. “Deze hulpmiddelen bleken weinig bruikbaar, andere middelen brachten verdachte in de war en afbeeldingen werden niet herkend."
Uitzicht op herstel of verbetering van de cognitieve vermogens is er niet, aldus de rapporten die zijn uitgebracht door medisch deskundigen.
Op grond van artikel 6 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens heeft iedere verdachte recht op een eerlijk proces. Dat zal in dit geval niet lukken, denken de officieren. “Kijkend naar de conclusies van de deskundigen en de daarop ter zitting gegeven aanvullingen en kijkend naar hetgeen wij zelf tijdens de descente hebben waargenomen, is het uitgesloten dat verdachte het strafproces inhoudelijk zal kunnen volgen en daaraan zal kunnen deelnemen.”
En daarom moet de vervolging stoppen, vinden zij. “Dit raakt de kern, de basis van een eerlijk proces; het recht om jezelf, al dan niet bijgestaan door een raadsman, tegen beschuldigingen te verdedigen. Dat is wat Van D. niet kan”, aldus de officieren. “Wij als officieren van justitie, als vertegenwoordigers van het Openbaar Ministerie, kunnen de rechtbank niets anders vragen dan het Openbaar Ministerie niet-ontvankelijk te verklaren in de vervolging.”
In Zwartsluis huurde de familie, die werd gevonden in een huis in Ruinerwold, twee panden. In de panden waren korte tijd winkels gevestigd onder de naam ‘Natural Homes’. De politie viel daar in oktober 2019 binnen. Het gezin bracht verschillende jaren door in zowel Hasselt als Zwartsluis.
De 68-jarige Van D. verdween in Zwartewaterland van de radar. Een woordvoerder van het Openbaar Ministerie bevestigde in 2019 dat hij tien jaar eerder in die gemeente werd geregistreerd als ‘geëmigreerd’.