Burgers mogen zegje doen
over naam van gemeente
(door Enrico Kolk)
In De Stadskoerier Extra willen we u door dit jaar heen enkele keren mee terugnemen naar de periode van de herindeling. Die is nu twintig jaar geleden. Vandaag: burgerparticipatie was in Zwartewaterland al een feit voordat het woord min of meer uitgevonden was. Hoewel: de naam, waarover burgers mochten meedenken, was er al.
Maar inspraak van burgers was er twintig jaar geleden wel, hoewel er ongetwijfeld een groep zal zijn die dat ontkent. De herindeling riep immers veel weerstand op, die bij sommigen tot op de dag van vandaag voortduurt.
En toch was er ruimte voor enige inspraak. De inwoners van de nieuwe gemeente mochten namelijk meedenken over de naam die de gemeente zou krijgen. De Stadskoerier meldde dat destijds op de voorpagina.
En hoewel iedereen dus mocht meedenken over die naam, doet het een beetje denken aan de nieuwe zeesluis in IJmuiden. Voor de naam van die sluis, de grootste zeesluis ter wereld werd vorig jaar een wedstrijd uitgeroepen.
Iedereen mocht namen indienen en van die mogelijkheid werd gretig gebruik gemaakt. Er kwamen ruim 5000 inzendingen binnen, waaronder hele ludieke namen, zoals De Irma Sluis, Sluisje McSluisface en De Sluizenmoeder. Uit alle inzendingen maakte de naamgevingscommissie van gemeente Velsen een selectie. Daarna heeft een jury, die bestond uit de nabije buren van de zeesluis, een top vijf gemaakt.
Burgemeester en wethouders van de gemeente Velsen kregen het laatste woord. Ze kozen voor de 'Zeesluis IJmuiden'. “De naam Zeesluis IJmuiden is precies wat het is: gelegen in IJmuiden vormt de sluis de komende 100 jaar de toegangspoort tot het Noordzeekanaalgebied en de havens van Amsterdam. Een belangrijke sluis, met een glasheldere nieuwe naam", sprak minister Cora van Nieuwenhuizen (Infrastructuur en Waterstaat) lovend.
Een lichte vergelijking met de naam van de gemeente Zwartewaterland doet zich hier voor. Immers de naam Zeesluis IJmuiden laat weinig aan de verbeelding over. Eigenlijk werd er al heel lang gesproken over de zeesluis van IJmuiden.
Zo ook in Zwartewaterland. "In bestuurlijke kringen is de naam 'Zwartewaterland' al redelijk ingeburgerd", schreef deze krant in het jaar 2000. De plaatsbepaling aan het begin van het artikel, zoals die nog steeds geldt in deze krant, was dan ook 'Zwartewaterland'. De naam was er al.
Maar de meningen daarover waren wel verdeeld. "Het klinkt wat droevig", was het oordeel van de Hasselter burgemeester Frans Koffrie. "Persoonlijk vind ik er niets aan, maar hopelijk komen er nog wat alternatieven vanuit de bevolking."
Ook de carnavalsvereniging in die plaats was er nog niet zo gek op. Een aantal leden liep met een pamflet door de straten met daarop de tekst 'Bijzonder ambtenaar voor de herindeling, ter voorkoming van zwarte waterlanders'.
Een advertentie in De Stadskoerier, waarin de geboorte van de nieuwe gemeente Zwartewaterland werd aangekondigd, leverde de nodige reacties op. Sommige mensen wisten wel betere namen.
Zoals bijvoorbeeld Hagesluis, waar de namen van alledrie plaatsen in verwerkt waren. "Bovendien komen plaatsnamen met sluis meer voor en is in sluis ook het waterverband terug te vinden", meldde een lezer.
Zwartewatermonde was de volgende optie, gevolgd door Zwarte Muiden. Beter ook dan Zwartewaterland, volgens een Genemuidenaar. "De naam Zwartewaterland is niet in overeenstemming met de feitelijke situatie omdat de Zwartewaterlanden de uiterwaarden omvatten van de gemeente Zwolle, via Hasselt, Genemuiden en Zwartsluis tot aan ambt Vollenhove."
En Zwarte Muiden, daar kwamen ook nog weer de plaatsnamen Zwartsluis en Genemuiden in terug. En het woordje mui, wat de monding is van een rivier.
"In Zwarte Muiden kan de naam Hasselt niet verwerkt worden, maar dat is ook het geval met Zwartewaterland", schreef diezelfde Genemuidenaar. "Dat maakt dus geen verschil, tenzij de Hasselters zelf een beter idee hebben."
Hoeveel ideeën er ook gekomen zijn, het heeft niet mogen baten. De naam Zwartewaterland was er al en bleef.