Hasselt en Geelmuiden in de Noord Molukken

MOLUKKEN - Het is deze maand 500 jaar geleden dat de vloot van Maegelhaan haar eigenlijke bestemming bereikt: de eilanden Ternate, Tidore Motir, Makian en Bacan in de Noord Molukken. Eilanden in de buurt krijgen later namen als Hattem, Hasselt IJsselmuiden en Geelmuiden. Eeuwenlang blijven die namen in gebruik.

De vloot van Maegelhaan is ‘27 maanden min twee dagen’ onderweg geweest. Het is voor het eerst dat het mensdom de wereldbol rondvaart. Het boek ‘Over de rand van de wereld’ door Laurence Bergreen tekent deze niet eerder getoonde prestatie, misschien pas weer geëvenaard met de landing op de maan in 1969. Zijn woorden: "Het leidt tot een keerpunt in de geschiedenis en verandert onze kijk op de wereld.’ ‘Het is de belangrijkste zeereis die ooit werd ondernomen.’ ‘Deze reis om de aarde bracht voorgoed verandering in de westerse ideeën op het gebied van de kosmologie en van de geografie."

Spanjaarden verlaten het eilanden gebied in 1662. Niet lang daarna maakt de Nederlander Pieter Stippert een vaartocht rond Halmahera. De grote eilanden als Ternate en Tidore hebben al een naam. Voor de kleine eilandjes wordt rijkelijk geput uit het thuisland: Ouwerkerk, Amstelveen, Diemen, Middelburg, Medemblik, Enkhuizen. Verderop komen Deventer, Zwolle, Kampen, Marken, Urk en Ens aan bod. 

Bij de bocht onder Halmahera doemen op nieuw eilandjes op. Zij krijgen de namen Hattem, Hasselt IJsselmuiden en Geelmuiden (dat verwijst naar Genemuiden). De vaarroute loopt in de 19e eeuw vooral aan de zuidkant van Halmahera. Zeelieden nemen de namen over op nieuwe zeekaarten. 

"Zodoende komen we tot ver in de 20e eeuw de eilandnamen Hattem, Hasselt, IJsselmuiden en Groot en Klein Geelmuiden tegen. Het internationaal bekende zeevaartboek ‘Sailing Directions New Guinea’ van National Geospatial-Intelligence Agency noemt de namen Groot en Klein Geelmuiden en Hasselt en in de Wereld Atlas 2000 staat het Molukse Hasselt aan als Pulau Hasil", legt de Genemuider historicus Gert-Jan Westhoff uit. Zo komen ook de namen van de Zwartewatersteden terecht aan de andere kant van de wereld.

Op het naast gelegen eiland Bacan staat na 450 jaar nog steeds een kerk en houdt een vitale christelijke gemeente in de erediensten de lofzang gaande. Die kerk is daar gesticht door missionaris P. Masonio.

Westhoff heeft deze geschiedenis van ontdekkingsreizigers, zeevaarders, wetenschappers, antropologen, zendelingen, vierhonderd jaar zeekaarten en ‘Overijsselse’ eilandjes samengebracht in het rijk geïllustreerde boekje ‘Heimwee-eilanden’. Dat boek is te vinden via https://westhoffboeken.jimdofree.com/heimwee-eilanden/ 

Inbraak in winkel

KAMPERZEEDIJK - Inbrekers wisten vorige week binnen te komen bij een sanitairwinkel op de Kamperzeedijk. Ze namen daar geld mee.

De inbraak vond plaats in de nacht van woensdag op donderdagavond. De politie is op zoek naar getuigen van de inbraak.