Bos

(door Albert Corporaal)

In heel westelijk Overijssel tref je maar weinig bos aan, althans zo lijkt het. Laten we eens rondkijken, met Hasselt in het centrum, beginnend in zuidelijke richting.

sen van enig formaat, hier komen alleen bossen groter dan 1 hectare aan bod, treffen nabij Zwolle: de voormalige vuilstort Westerveld met er bovenop een redelijk bos, niet oud en nu nog niet bijzonder en daar nabij, langs de benedenloop van de vlakbij gelegen Westerveldse Aa ligt al heel lang bos, op een vochtig-natte ondergrond, vrij bijzonder. 

In iets zuidoostelijker richting treffen we, op een hoge zand-opduiking (‘een berg’), het bos van de Agnietenberg: droge ondergrond met veel Zomereik en Zachte berk. 

Nu gaan we meer zuidwestwaarts en we stuiten nabij Berkumse voedbalvelden, op vrij jong bos, dat daar een paar decennia geleden aangelegd werd. Het dan volgende bos van enig formaat, althans binnen deze denkbeeldige draaicirkel, treffen we aan in park het Engelse werk bij de IJssel, waar ooit verdedigingswerken in een park volgens Engelse landschapsstijl veranderd zijn vol Zomereiken en veel , in het najaar prachtig verkleurend lover; op de bodem komt u trouwens een mooi scala aan paddenstoelen aan, meer dan het bezoeken waard. 

Het meer noordwaarts hiervan gelegen Westenholte (het holt = bos, ten westen van….) heeft wel bomen maar geen bos. Overigens is Zwolle in haar directe nabijheid rijkelijk van bos voorzien.

Kijken we verder rond, dan komen we wel bomen tegen, maar bos zien we niet: de hele polder Mastenbroek is zonder bos, maar dat was ‘vroeger' niet zo en dat is niet alleen getuige haar naam die we nog steeds niet weten te verklaren: iedere boerderij had naast haar erf wel een geriefhoutbosje met Gewone es, Iepen en Wilgen en verspreid in dat landschap, vooral tussen Kamperzeedijk-Genemuiden-Hasselt, lagen een tiental eendenkooien. 

van formaat treffen we alleen aan onder en in de venige ondergrond, met zelfs Grove den daarin. Aan de horizon in westelijk en noordwestelijke richting doemen wel weer bossen op: op het Vogeleiland en in de NOP, waar vrij recent aangelegd bos in de aanlegperiode van de NOP op lemige grond werd aangelegd, die ongeschikt bleek om akkers op aan te leggen. 

Het bos op het Vogeleiland is ontstaan op bagger onder de dijk weg, waarop later, uit voormalige nu verwilderde grienden van Wilgenbos ontstaan is. En op het ‘oude land' treffen we op twee plekken een vrij hoog en zeer oud bos aan met Zomereik en Beuk: in het park Toutenburg te Vollenhove (veel stinze-planten!) en op landgoed Den Oldenhof in het midden van "'t Laantfeno”. 

In dat laatste, eveneens bijzondere bos kun je echte bosplanten aantreffen, zoals Bosanemoon, Wijdaar-zegge, Schedegeelster en Bosandoorn. In dat soort bos vind je ook veel het jaarrond groene en stekelige Hulst. Vroeger werden de takken ervan als wintervoer aan het vee (koeien en paarden) gegeven, vooral om ze ‘in leven te houden' want je groeit er niet echt van.

Volgende week deel twee van de bespiegelingen van Albert Corporaal over de bossen in de omgeving