Eiland in de Verte
(door Jan Blei)
Woensdag 22 juni gaat het theaterspektakel ‘Eiland In De Verte’ op het havenplein van Urk in première. Vier avonden lang vertellen we het verhaal van het ontstaan van de Noordoostpolder en het einde van Urk als eiland. Het verhaal van Maarten Dieleman en Lena Romkes.
Honderd zangers, solisten, en muzikanten zorgen voor een spektakelstuk dat op Urk z’n gelijke niet kent. Naast Urkers en polderianen, doen veel spelers uit onze regio mee, ook uit Zwartsluis, Genemuiden en Hasselt. Elders in deze krant lees je er meer over.
Ik heb iets met Urk dat ik niet goed kan verklaren. Het heeft te maken met de vroegere eiland status, zoveel weet ik wel. Het heeft ook te maken met mijn vroege vakantie-ervaringen op Texel. Texel is Atlantis, mijn eerste kennismaking met het overzeese, dat magische waar geen woorden voor bestaan. Ik was een jaar of drie/vier toen het begon, we gingen ieder jaar.
Nooit vergeten hoe ik ergens in die dagen het eiland ‘op de buis’ voorbij zag komen. Zwartwit teeveetje, in de verte de kustlijn van Texel, met nog net zichtbaar het kerkje van Den Hoorn. Gillend riep ik mijn moeder. ‘Texel, Texel, Den Hoorn, het kerkje van Den Hoorn’. De euforie, de opwinding, kan ik zestig jaar na dato nog altijd navoelen.
Wat is dat met eilanden? Ik moet denken aan een gedicht van Adriaan Roland Holst, de favo dichter uit m’n puberteit.
Dit Eiland
Hoe zijn we hier geland
waartoe…vanwaar?
ligt ergens aan het strand
dat vreemde schip nog klaar?
en als het anker is gelicht
naar waar…naar waar?
Holst had het vaker over ‘de gelukzalige eilanden’ in het uiterste Westen. De plek waar de zielen van onze verloren dierbaren verblijven. Doet me ook denken aan Numenor, Westernisse uit de verhalen van Tolkien.
Dit soort motieven en diepere symbolen, zitten verpakt in de titel voor het theaterstuk dat volgende week op Urk in première gaat. ‘Het eiland in de verte’, is het eiland in de verte van de tijd (Urk in 1938 eiland af), het is ook het beeld van een schipper, die in dagen van oud het eiland aan de horizon op ziet doemen. Tenslotte is het een verwijzing naar de paradijselijke plek waar dierbaren, die niet langer onder ons zijn, op adem komen.
Het eerste weekend van juli vieren we de 56e verjaardag van beattempel Sarasani op Texel. De reis ernaar toe is nog altijd een opwindende trip Down Memory Lane.