Windmolentjes
(door Jan Blei)
In de dagen van ooit, trokken wij om de haverklap -als ware ontdekkingsreizigers- de moerassen rond Zwartsluis in, op zoek naar het onbekende. Snotapen met een floraboekje, een pakje Drum of Samson, en een transistortje.
Het waren wonderbaarlijke tochten met prachtige vergezichten, stinkende slootjes, dansend veenmoeras, wuivend riet en het gekrijs van opgewonden sterntjes die onze veldtocht maar lastig konden waarderen.
We zochten eieren en speurden naar zeldzame planten als de rietorchis, en vleeskleurige- en gevlekte orchis. Uilenballen gingen mee naar huis, om daar op de keukentafel, tot afgrijzen van ma, minutieus onderzocht te worden op botjes en schedeltjes.
Opwindende tijden; we ontdekten de wereld, ontdekten onszelf en beleefden mooie avonturen. Verder dan de Wetering ging het niet, die was te breed om over te steken. Wat overbleef was een gebied dat zich uitstrekte van het Grote Gat tot aan de eerste brug op de Zomerdijk, richting Meppel. Eén groot natuurreservaat, nauwelijks gekoloniseerd.
Geen industrie, niks van dat alles. Nou ja, behalve dan de kleine metalen watermolentjes die wapperend en krakend het water van het ene naar het andere wildernisje pompten. Merkwaardige wentelwiekjes die prima in het landschap pasten, en meer weg hadden van dino’s dan door mensen in elkaar geplakte werktuigen.
De jaren zijn verstreken, het moeras gesloten, en na de angsten uit de jaren zeventig en tachtig dat de planeet aan de rand van een ijstijd was aanbeland, zijn we gearriveerd in een volstrekt nieuw tijdperk, waarin de planeet op haar laatste benen loopt en we binnen afzienbare tijd verdampen van de hitte.
Ideologie, industrie, en de stoottroepen van de VN, met in haar slipstream nationale overheden wereldwijd, draaien overuren om ons wijs te maken dat Armageddon voor de deur staat. Stikstof en CO2 behoren tot het rijk van de duivel en het is allemaal onze schuld. Lekker dan.
De planeet wordt vol geplempt met zonnepanelen en torenhoge wentelwieken op de meest onmogelijke plaatsen. Het zijn de megalomane symbolen van een ziekte die als een veenbrand om zich heen grijpt: klimatolitis. Burgers buitenspel, beroemdheden die zich in hun ‘private jets' een ongeluk vliegen om ons ervan te overtuigen dat we minder moeten vliegen, en als klap op de vuurpijl de berichten dat Zwartsluis zich mag voorbereiden op de komst van 200 meter hoge windpalen, met alle gevolgen van dien.
De wereld is gek geworden. Denk nog vaak terug aan de vriendelijke moerasmolentjes van ooit. Om droef van te worden.