Raadscolumn Gemeentebelangen: 'Oude Waarheid – Nieuwe Waarheid'

Bij het opruimen van een doos met oude spullen vond ik een dun boekje met als titel ‘Revolutie’, gekocht circa 50 jaar geleden bij boekhandel D. Hoekman in Genemuiden voor 2 gulden en 65 cent, volgens het stickertje dat er nog op zat. Het boekje is geschreven door Drs. Hendrik George Leih (1928-2012), geschiedenisleraar aan de HBS in Kampen.

Hij beschrijft hierin de revoluties die ingrijpende veranderingen hebben veroorzaakt in de geschiedenis van de wereldbevolking, de oude waarheden werden vervangen door nieuwe denkbeelden. De heer Leih kon boeiend vertellen over deze veranderingen en bij hem hoefde je geen jaartallen met bijbehorende gebeurtenissen te leren, alleen het jaar van de Russische Revolutie in 1917 mocht je van hem nooit vergeten.

Maar naast deze revoluties die regeringen omver wierpen en vorstenhuizen verjaagden en vernietigden was er ook sprake van een industriële revolutie die begon in de 18e eeuw met de uitvinding en doorontwikkeling van de stoommachine. Door middel van stoom werd er een draaiende beweging gemaakt die gebruikt werd voor aandrijving van machines en later voor het opwekken van elektriciteit. Dit principe wordt tegenwoordig nog steeds gebruikt in kolen en gas gestookte energiecentrales en zelfs in kernenergiecentrales. Als brandstof voor de stoommachines werd in het begin hout en houtskool benut, in grote hoeveelheden. Daarna werd er overgeschakeld op steenkool, aardolie en aardgas, allemaal fossiele brandstoffen. En daar zit het probleem, verbranding van fossiele brandstoffen veroorzaakt een grote kooldioxide-uitstoot met als gevolg vervuiling van de lucht en opwarming van de aarde. Het gebruik van kernenergie is hiervoor een alternatief, al kleven daar weer andere nadelen aan, radioactieve straling en afvalproblematiek.

Duidelijk is dat ook hier de oude waarheden vervangen moeten gaan worden door alternatieven. De energie voor de toekomst moet gehaald worden uit windmolens, zonne-energie, aardwarmte, waterstofverbranding of misschien toch kernenergie. Dit zijn nieuwe waarheden waar we in ons land nu al mee bezig zijn, de kaders zijn al gesteld, in 2050 moet het gebruik van aardgas zijn gestopt, nieuwe woningen mogen nu al niet meer op het gasnet worden aangesloten, bestaande woningen moeten worden afgekoppeld. De alternatieven voor warmte en elektriciteit voorziening zijn nog lang niet optimaal en er is nog veel onzekerheid voor de toekomst. Zal over een aantal generaties als nieuwe waarheid in de geschiedenisboeken worden gemeld ‘2050 Nederland aardgasvrij’? In Twente zouden ze zeggen: ‘Kiekn wat ‘t wördt’.

Roel Withaar
Gemeentebelangen
Zwartewaterland